آيين‌نامه مقطع عمومي

مقرر گردید بعد از بررسی آیین نامه مقطع عمومی به منظور تنقیح کلیات نظام جامع آموزش کمیسیون جلسه ای فوق العاده برگزار نماید تا تسریع در کار صورت بگیرد؛

مقرر شد بخش مفاهیم در آیین‌نامه مقطع عمومی توسط دبیر خانه شورای عالی صورت بگیرد؛

ماده‌های ذیل در فصل دوم از آیین‌نامه مصوب گردید.

ماده ۱. پذیرفته‌شدگان آزمون ورودی حوزه[۱]، پس از موفقیت در مصاحبه باید در زمان تعیین‌شده برای ثبت‌نام به  مدرسه علمیهای که در آن پذیرفته شدهاند، مراجعه نمایند.

ماده ۲. شرکت در دوره تمهيديه (اختبار و تثبیت) كه در تابستان برگزار می‌شود، برای پذیرفتهشدگان الزامی است و با قبولی در دوره تمهيديه و اعلام نتیجه نهایی، در مدرسه علمیه پذیرش می‌شوند.

تبصره ۱. شرایط و شیوه اجرای دوره تمهيديه، بر اساس دستورالعمل آن، سالانه ابلاغ می‌گردد.

تبصره ۲. نمره‌های دوره تمهيديه صرفاً جهت تثبیت پذیرش طلبه بوده و در معدل درس‌های سالانه تأثیری ندارد.

ماده ۳. در مقطع عمومی امكان تحصیل هم‌زمان طلبه در دو مركز آموزشی (حوزوی یا غیرحوزوی) وجود ندارد.

تبصره. نسبت به موارد خاص در معاونت آموزش تصميم‌گيري مي‌شود.

ماده۴. اجراي برنامه آموزشی مقطع عمومی با رعایت کلیه جوانب آن الزامی است.

ماده۵. تغییر متون‌ آموزشی در این مقطع، با بررسي و تصويب در کمیسیون تخصصی آموزش شورای عالی امکان‌پذیر است.

ماده ۶. برنامه آموزشی در این مقطع، حضوری و به‌صورت سالی واحدی و دارای ساعات و واحدهای مشخص درسی است.

تبصره. برگزاري دوره‌هاي غير حضوري و مجازي وي‍ژه خواهران بر اساس آيين‌نامه مربوطه پس از تصويب در كميسيون آموزش بلا مانع است.

ماده ۷. ورود به مقطع تخصصی منوط به اتمام درس‌ها و اخذ نمره كتبی و شفاهی در مقطع عمومی است.

تبصره. درصورتی‌که فردی دارای كسری حداكثر ۲۰ واحد یا كسر امتحان شفاهی باشد می‌تواند با اخذ مجوز از معاونت آموزش فقط درس‌های یك پایه از مقطع بالاتر را انتخاب نماید.

ماده۸. متوسط زمان تحصیل در مقطع عمومی برای ورودی‌های دیپلم و بالاتر ۵ سال و برای ورودی‌های متوسطه اول، یک سال به‌عنوان پایه پیش‌نیاز اضافه میشود.

تبصره ۱. قبولی در کلیه واحدهای پایه پیشنیاز برای طلاب ورودی مقطع متوسطه اول، الزامی است.

تبصره ۲. دوره پیش‌نیاز جزو سنوات تحصیل محسوب نمی‌شود.

ماده ۹. حداقل طول دوره تحصیل در مقطع عمومي ۳ سال و حداکثر ۶ سال است.

تبصره ۱. حداكثر مدت مجاز تحصیل در دوره با احتساب مرخصی‌ها در نظر گرفته مي‌شود و نسبت به موارد خاص، در كميته موارد خاص آموزشي تصميم‌گيري مي‌شود.

تبصره ۲. درصورتی‌که طلبه‌ای در سه سال اول تحصیل خود نتواند ۲ پایه درسی را كامل کند یا پس از مدت ۶ سال تحصیل، موفق به اتمام مقطع نشود، مدرسه موظف است پرونده وی را به كميته موارد خاص آموزشي ارجاع دهد.

تبصره ۳. مدت‌زمانی كه طلاب خواهر به دلیل تغییر محل سكونت به شهرستان فاقد مدرسه علمیه تحت پوشش، از تحصیل محروم بوده‌اند، مشروط بر آن‌که وقفه تحصیلی مذكور از ۲ سال تجاوز نکند، جزو سنوات تحصیلی آنها محسوب نمی‌شود.

ماده ۱۰. مدت‌زمان هر جلسه درسی يك ساعت است.

ماده ۱۱. هرسال تحصیلی ۳۴ هفته آموزشی است.

ماده ۱۲. تقویم آموزشی هر سال، توسط معاونت آموزش ابلاغ مي‌گردد و مدارس موظف به رعايت آن هستند.

ماده ۱۳. آیین‌نامه‌هاي داخلی مدارس مشروط بر اینكه منافاتی با آیین‌نامه‌ها و مصوبات مركز مدیریت نداشته باشد، معتبر است.

تبصره ۲ از ماده ۹ این‌گونه اصلاح شد: درصورتی‌که طلبه‌ای در سه سال اول تحصیل خود نتواند ۲ پایه درسی را كامل کند یا پس از مدت ۶ سال تحصیل، موفق به اتمام مقطع نشود، مدرسه موظف است پرونده وی را به کمیته موارد خاص آموزشي ارجاع دهد.

آموزش غیرحضوری و مجازی در آیین‌نامه‌ای مستقل و پس از تصویب در کمیسیون آموزش اجرایی شود. (تبصره۲ از ماده ۶)

فصل سوم این گونه اصلاح شد:

فصل سوم: انتخاب درس و حذف و اضافه

ماده ۱۴. انتخاب واحد بر اساس زمان اعلام‌شده در تقویم آموزشی انجام می‌شود.

تبصره. اگر طلبه در مهلت تعیین‌شده انتخاب واحد نكند، چنانچه مدرسه عذر وی را موجه تشخیص دهد، حداكثر تا يك هفته پس از شروع درس، مي‌تواند انتخاب واحد كند.

       ماده۱۵. در هر سال تحصيلي، طلبه موظف است حداقل ۳۰ و حداكثر ۴۲ واحد درسي انتخاب كند.

       ماده ۱۶. در صورتي كه معدل طلبه در سال تحصیلی قبل(خرداد و تابستان) ۱۸ و بالاتر باشد،

       (در صورت امكان) مي‌تواند حداكثر ۱۰ واحد اضافه انتخاب كند.

       ماده۱۷. در دروه تابستان، طلبه مي‌تواند حداكثر ۱۰ واحد انتخاب كند.

       ماده۱۸. طلبه می‌تواند طبق تقویم آموزشی، يك ماده درسي يا ۴ واحد درسي را حذف يا اضافه كند.

ضمنا به منظور سهولت در دریافت کتاب توسط طلاب، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آمادگی لازم را جهت تجدید چاپ کتاب‌های پیشنهاد شده را دارد.

فصل چهارم: حضور و غیاب

ماده۱۹. حضور طلبه در تمام برنامه‌های آموزشی رسمي و غير رسمي مدرسه الزامی است.

ماده۲۰. حضور و غیاب کلاس توسط استاد یا نماینده ایشان انجام می‌شود.

تبصره۱. ترك كلاس و عدم بازگشت، غیبت محسوب می‌شود.

تبصره۲. تأخیر بیش از ۱۰ دقیقه، غیبت محسوب مي‌شود و تأخیر كمتر از ۱۰ دقیقه در سه جلسه، یك غیبت محاسبه می‌گردد.

ماده۲۱. غیبت بیش از سه هفدهم در درس و شش هفدهم در مباحثه موجب حذف درس و ثبت نمره صفر می‌گردد.

ماده۲۲. عدم حضور طلبه در كلاس در موارد خاص مانند: بیماری خود طلبه، والدین، فرزند، همسر، بستگان درجه يك، ازدواج، تولد فرزند و فوت بستگان درجه‌ يك، غیبت محاسبه نمی‌شود.

تبصره. تشخیص موارد خاص بر عهده مدیريت مدرسه می‌باشد.

فصل پنجم: ارزیابی تحصیلی

ماده۲۳. سؤالات امتحانات پایان سال و دوره تابستانی توسط معاونت آموزش طراحي و تصحیح مي‌گردد.

تبصره ۱. معاونت آموزش می‌تواند طرح سؤال یا تصحیح برخی یا همه مواد درسی را به مدارس واگذار نماید؛

تبصره ۲. طرح سؤال و برگزاری امتحانات میان‌سال، توسط مدارس و با نظارت معاونت آموزش انجام می‌شود؛

تبصره ۳. سؤالات امتحان پایان سال از محدوده میان‌سال دوم خواهد بود.

ماده۲۴. نمره نهایی هر درس بر اساس نتایج حاصله از امتحانات میان‌سال، پایان سال، امتحان شفاهی، فعالیت كلاسی (مباحثه، پژوهش، حضوروغیاب و غیره) محاسبه مي‌شود و به‌صورت عددی بین صفرتا۲۰ ثبت مي‌گردد.

تبصره۱. نحوه محاسبه نمره نهايي هر درس به صورت ذيل مي باشد:

پايان سال                                        ۵۰ % نمره

ميان سال                                        ۳۰ % نمره

امتحان شفاهي                                  ۱۰ % نمره

فعاليت كلاسي                                  ۱۰ % نمره

تبصره۲. ارزیابی درس‌های غیرحضوری و نیمه‌حضوری فقط بر اساس امتحان پایان سال است

ماده۲۵. نمره قبولی در هر عنوان درسی۱۲ می‌باشد.

تبصره۱. زمان و نحوه اعتراض به نتایج امتحانات پایان سال، در تقویم آموزشی تعیین می‌شود.

تبصره۲. رسيدگي به اعتراض طلبه پس از بررسي و تأييد استاد مدرسه امكان‌پذير خواهد بود.

تبصره۳. كسانی كه در امتحانات پایان سال غیبت موجه داشته باشند، می‌توانند در امتحانات جبرانی تابستان شركت نمایند و این نمره با سایر نمره‌های آن درس در طول سال تحصیلی محاسبه می‌شود. در غير اين صورت نمره صفر درج مي گردد.

تبصره۴. درصورت عدم قبولی در امتحان تجدیدی، طلبه ملزم است دوباره درس را انتخاب و در كلاس و امتحان آن حضور یابد.

ماده۲۶. در صورتی‌که به تشخيص مدرسه غیبت طلبه در امتحانات ميان سال و شفاهي موجه باشد، مدرسه باید امتحان را برگزار و نمره آن را تا قبل از اتمام مهلت ثبت نمرات در پرونده طلبه درج نمايد. در غیر اين صورت نمره صفر درج مي‌گردد.

تبصره۱. امتحانات میان‌سال طبق تقویم آموزشی سالانه برگزار می‌گردد و در صورت عدم برگزاری امتحان مجدد، همان نمره برای ایشان ثبت می‌گردد.

مقرر شد بعد از بررسی آیین‌نامه در کمیسیون، این آیین‌نامه برای کلیه مدارس برادران و خواهران جهت دریافت نظرات مدیران مدارس و مسؤلان آموزش  فرستاده شود. پس از بررسی مجدد نظرات در کمیسیون، آیین‌نامه به شورای عالی ارایه می‌گردد.

ماده ۲۸. مدارس موظف‌اند، نمره‌ امتحانات كتبی میان‌سال، فعالیت كلاسی و امتحان شفاهی دروس را طبق تقویم آموزشی در سامانه ثبت کنند و نمره پس از ثبت و تأیید، غیرقابل تغییر است.

ماده ۲۹.  با  متخلفین در جلسه امتحان برابر با آیین‌نامه انضباطی برخورد می‌شود.

تبصره. مصادیق تخلف عبارتند از: استفاده از جزوه، كتاب، صحبت با سایرین، استفاده از اوراق امتحانی دیگران، استفاده از گوشی تلفن همراه و رایانه و غیره.

ماده ۳۲. برای محاسبه معدل سال، نمره هر درس اعم از قبولی یا عدم قبولی، در تعداد واحدهای آن درس ضرب و مجموعه حاصل‌ضرب آن‌ها بر تعداد كل واحدهای اخذشده تقسیم می‌شود.

تبصره ۱. نمره‌های دوره تابستان در معدل همان سال محاسبه می‌شود.

تبصره ۲. معدل كل اتمام مقطع عمومی، به همین شیوه و با عدم احتساب نمره‌های تجدیدی محاسبه می‌شود.

ماده۳۳. چنانچه معدل سال طلبه‌ای كمتر از ۱۲ باشد، وضعیت تحصیلی وی مشروط اعلام می‌شود؛ و در صورتی ‌که معدل طلبه در ۲ سال متوالی یا ۳ سال متناوب، كمتر از ۱۲ باشد، از ادامه تحصیل تعلیق و پرونده وی جهت تصمیم‌گیری نهایی به کمیته موارد خاص آموزشی ارجاع می‌گردد.

ماده۳۵: بعد از اتمام پایه۳ از مواد درسی ادبیات عرب و بعد از اتمام پایه ۵ از مواد درسی منطق، فقه و اصول فقه، امتحان جامع شفاهی برگزار مي‌شود نمره امتحان شفاهی در معدل دوره محاسبه می‌شود.

تبصره. امتحانات شفاهی جامع توسط معاونت آموزشي برگزار مي‌شود.

ماده ۳۶: طلبه ممتاز آموزشی كسي است كه:

معدل کل وي در پايان سال حداقل ۱۸ باشد؛

 نمره كمتر از ۱۴ نداشته باشد.

تعداد واحدهای انتخابی كمتر از ۳۶ واحد نباشد.

ماده ۳۷: استفاده از مرخصی تحصیلی بدون احتساب سنوات فقط ۱ سال و با ارایه دلیل موجه امکان‌پذیر است و در مورد خواهران حسب شرايط خاص آنان در كميته خاص موارد آموزشي تصميم‌گيري مي‌شود.

ماده ۳۸: طلبه تقاضای مرخصی سالانه خود را تكمیل و به همراه مدارک مربوطه به مدرسه ارايه نموده و مدیر مدرسه پس از تأیید ضرورت مرخصی، درخواست را به معاونت آموزشی ارسال نماید.

ماده ۳۹: طلبه در مدت مرخصی سالانه از شهریه و سایر مزایا محروم است مگر اینكه کميته موارد خاص آموزشي، ضرورت استمرار شهریه و مزایا را تشخیص دهد.

فصل هفتم: انتقال

ماده ۴۰: طلبه مي تواند با شرايط ذيل از مدرسه‌اي به مدرسه ديگر انتقال يابد:

1. حضور طلبه به مدت حداقل یك سال تحصیلی در مدرسه علمیه مبدأ؛
2. موافقت مسئولان مدرسه مبدأ و مقصد؛
3. اتمام پایه ۳ جهت انتقال طلاب برادر شهرستانی به مشهد؛
4. سكونت والدین و یا همسر طلبه در شهر مقصد(ویژه خواهران).

تبصره ۱. نسبت به موارد خاص در كميته نقل و انتقال مربوطه تصميم‌گيري خواهد شد.

تبصره ۲. جهت انتقال فرزندان شاهد و ایثارگر به مشهد اتمام پایه ۲ كفایت می‌کند.

تبصره ۳. متقاضی تا حصول اطمینان از نتیجه انتقال، ملزم به حضور در كلیه برنامه‌های آموزشی مدرسه مبدأ خواهد بود.

ماده ۴۱: نقل‌ و انتقال، در ایام تابستان، طبق تقویم آموزشی انجام مي شود.

ماده ۴۲: درصورت ضرورت انتقال طلبه در بين سال، با تأیید مدرسه مبدأ و مقصد، به ‌عنوان ميهمان انتقال انجام خواهد شد.

تبصره. كلیه امور اداری و آموزشی طلبه مهمان بر عهده مدرسه مبدأ و نظارت بر حضور در كلاس و برگزاري امتحانات تا زمان حضور طلبه با مدرسه مقصد خواهد بود.

ماده ۴۳: نقل‌ و انتقال طلاب به سایر مراكز مديريت حوزوی و بالعكس تابع ضوابط و مقررات خاص دو مركز است.

تبصره. پذیرش طلاب سایر مراكز حوزوی به ‌عنوان مهمان، تابع ضوابط خاص دو مركز است

کلمه کمیته موارد خاص آموزشی و کمیته بازپذیری در بخش مفاهیم، تعریف شود.

ماده ۴۴: درصورتی‌که طلبه دارای سابقه تحصیل دریکی از مراکز آموزش عالی، با شرایط ذیل باشد، نمره‌های دروس مشابه پس از درخواست وی، تطبیق و معادل‌سازی خواهد شد.

درس‌ها را به‌صورت حضوری گذرانده باشد؛

نمره‌های مربوطه از ۱۵ بالاتر باشد؛

تطبیق ۸۰ درصدی واحد و محتوا، داشته باشد.

ماده ۴۵: تطبیق واحدهای درسی با تقاضای كتبی طلبه پس از بررسي و تأييد معاونت آموزشي انجام مي‌شود.

ماده ۴۶. انصراف از تحصیل با ارايه درخواست كتبي به مدير مدرسه و تأیید معاونت آموزشي امكان پذير است.

تبصره۱. رضایت وليّ نسبت به انصراف طلاب مجرد الزامی است.

تبصره۲. عدم حضور يك ماه متوالي در مدرسه بدون اطلاع، به‌منزله انصراف تلقی می‌گردد و مدير مدرسه موظف است پس از بررسي، موضوع را کتباً به معاونت آموزشي اعلام نمايد.

تبصره۳. پذيرش مجدد طلبه، با محاسبه سنوات تحصيلي در كميته بازپذيري تصميم‌گيري مي‌شود.

مقرر شد اطلاعات و آمار دقیق موارد ذیل در اختیار دبیرخانه شورای عالی قرار بگیرد. بعد از تحلیل و بررسی دقیق آنها و ارایه به کمیسیون تصمیم‌گیری نسبت به نوع مدرک مقطع عمومی صورت ‌گرفته و نظر نهایی به شورای عالی اعلام می‌گردد:

آمار پذیرش طلاب در ده سال اخیر به تفکیک سن، جنسیت و مقطع تحصیلی؛

آمار انصراف از تحصیل و علت آنها به تفکیک سنوات، در ده سال اخیر؛ (برادران و خواهران)

مدرک طلاب و مقطع تحصیلی آنان هنگام انصراف یا اخراج؛ (برادران و خواهران)

آمار طلاب اخراجی به همراه علت اخراج به تفکیک سنوات، در ده سال اخیر؛ (برادران و خواهران)

آمار طلاب در مقطع تخصصی به همراه رشته‌های تحصیلی و مقایسه با طلاب عمومی؛ (برادران و خواهران)

آمار طلاب مهاجر (از مشهد به مراکز دیگر و از مراکز دیگر به مشهد)؛

آمار طلاب در حال تحصیل در دانشگاه و طلابی که بعد از انصراف از حوزه به دانشگاه رفته‌اند؛

وضعیت فارغ التحصیلان حوزه علمیه (اشتغال، تبلیغ، تدریس و ...)؛ (برادران و خواهران)

آمار پذیرش نخبگان و استعدادهای برتر در حوزه علمیه خراسان؛ (برادران و خواهران)

متوسط سن و تعداد اساتيد سطوح مختلف حوزه به تفكيك جنسيت.

کمیته بازپذیری حذف شود و جایگزین آن کمیته موارد خاص آموزش با این ترکیب باشد: معاون آموزشي، مدير آموزش، مدير ارزشيابي، مسؤل اداره آموزش برادران يا خواهران، يك نفر از اساتيد مدرسه، مدير يا معاون آموزشي مدرسه مربوطه

برخی اصلاحیه‌های جزئی دیگر در آیین‌نامه صورت گرفت و مقرر شد مجددا آیین‌نامه به کلیه مدارس ارسال گردد تا پیشنهادات خود را اعلام نمایند. جمع بندی نهایی بعد از دریافت نظرات مدیران مدارس و مسئولین آموزش صورت می‌گیرد.

مقرر گردید تعیین تکلیف تدوین کتاب‌های مورد نیاز در برنامه مقطع عمومی از قبیل اصول فقه مقدماتی، آشنایی با مفاهیم پژوهش و روش تحقیق، به شورای عالی ارسال گردد.

[۱] . پذیرش داوطلبان تحصیل علوم دینی، طبق شرایط آیین‌نامه پذیرش انجام می‌شود.