ولادت و تحصیلات

آیت الله حاج شیخ ابوالحسن مقدسی شیرازی درسال ۱۲۹۳ شمسی در کوهستان از توابع داراب استان فارس متولد شد. پدرش مهدی قلی خان از منتفذین محل بود.

وی پس از یادگیری خواندن و نوشتن، در سن شانزده سالگی به تحصیل علوم دینی روی آورد و در داراب و اصطهبانات، مقدمات حوزوی را فراگرفت.

ایشان در سال ۱۳۴۵ قمری به شیراز رفت و از محضر اساتیدی مانند حضرات آیات حاج سید عبدالله شیرازی، سید نور الدین شیرازی، میرزا محمدعلی حکیم شیرازی و میرزا عبدالکریم حکیم در سطوح عالیه فقه و اصول و فلسفه کسب فیض نمود.

آیت الله شیرازی در سال ۱۳۴۹ قمری به مشهد مقدس آمد و پس از تلمذ از محضر اساتید برجسته حوزه علمیه مشهد همچون آیت الله حاج میرزا مهدی اصفهانی، آقا بزرگ حکیم و حاج میرزا مهدی شهیدی، همزمان با حوادث مسجد گوهرشاد عازم تهران شد و از آنجا به شیراز رفت.

او در سال ۱۳۵۵ قمری رهسپار نجف اشرف گردید و در دروس خارج فقه و اصول آیات عظام شیخ محمدحسین اصفهانی (کمپانی) میرزا محمدحسین نائینی، آقا ضیا عراقی ، شیخ محمد کاظم شیرازی، سید ابوالحسن اصفهانی و سید عبدالهادی شیرازی شرکت کرد و موفق به دریافت اجازه اجتهاد از برخی علما و مراجع نجف گردید.

ایشان در حوزه علمیه نجف از دروس اخلاق و معارف آیت الله حاج سید علی قاضی طباطبایی نیز کسب فیض نمود و همزمان به تدریس سطوح عالیه و خارج فقه پرداخت و شاگردان بسیاری را تربیت کرد.

وی در سال ۱۳۶۷ قمری به ایران مراجعت نمود و چند سال در حوزه علمیه قم در درس مرحوم آیت الله العظمی بروجردی شرکت کرد و به تدریس سطوح عالیه و خارج در آن حوزه مشغول شد.

اقامت در مشهد مقدس

آیت الله حاج شیخ ابوالحسن شیرازی پس از سال ها تلاش علمی و تدریس، در سال ۱۳۴۰ شمسی به مشهد مقدس بازگشت و ضمن اقامت دائمی در جوار مرقد مطهر امام رضا علیه السلام به تدریس و تربیت طلاب فاضل و اقامه نماز جماعت در حرم مطهر رضوی پرداخت.

وی همزمان با شروع نهضت اسلامی در ایران، صادقانه در این قیام مردمی شرکت کرد و همراه با دیگر علما با صدور اطلاعیه و حضور در راهپیمایی ها در حرکت انقلابی مردم مشهد نقش موثری داشت و خانه اش نیز از مراکز مبارزان بشمار می رفت.

فعالیت ها و خدمات فرهنگی

آیت الله شیرازی پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در یاری نظام کوتاهی نکرد و در مقاطع گوناگون به اعانت این نهضت مقدس برخاست. او در مجلس خبرگان قانون اساسی حضور پیدا کرد و دو دوره متوالی به عنوان نماینده استان خراسان در مجلس خبرگان رهبری انتخاب گردید. ایشان با ارتحال آیت الله شیخ غلامحسین تبریزی که از سال ها پیش از انقلاب به اقامه نماز جمعه در مشهد مقدس اشتغال داشت، در سال ۱۳۵۹ شمسی با حکم مرحوم امام خمینی به عنوان امام جمعه شهر مقدس مشهد منصوب شد.

این عالم خدمتگزار همواره برای رفع مشکلات مردم می کوشید و توجه ویژه ای به محرومین و مستضعفین جامعه داشت. از خدمات وی در این جهت، می توان به تأسیس چندین حمام عمومی، منبع آب آشامیدنی، حسینیه، مسجد، مدرسه و سدهای خاکی در خراسان و داراب و تاسیس چندین شهرک برای افراد کم درآمد اشاره نمود.

آیت الله حاج شیخ ابوالحسن شیرازی به کارهای فرهنگی و علمی نیز بسیار ارج می نهاد. او چندین مدرسه علمیه و موسسه علمی مانند مدرسه علمیه ولی عصر علیه السلام و مکتب اسلام شناسی بانوان را تاسیس و آثاری مانند کتاب الزکاه، رساله توضیح المسائل و کتابی در معاد تألیف نمود.

ایشان در سال های دفاع مقدس، بارها در جبهه های نبرد حضور یافت و ضمن تشویق رزمندگان موج دلگرمی آن‌ها بود.

ارتحال

این عالم ربانی سرانجام پس از عمری تلاش، جهاد و اخلاص، در روز یکشنبه شانزده مرداد سال ۱۳۷۹ شمسی مصادف با پنجم جمادی‌الاولی سال ۱۴۲۱ قمری در سن ۸۶ سالگی دارفانی را وداع گفت و پیکر پاکش پس از تشییع باشکوه و اقامه نماز سوی حضرت آیت الله بهجت، در جوار مولایش حضرت امام رضا علیه السلام در رواق «دارالزهد» مدفون گشت.